شرکت خودرو سازی پروتون هولدینگ در سال ۱۹۸۳، با دستور ماهاتیر محمد (نخست وزیراسبق مالزی)، و با سرمایه‌گذاری شرکت دولتی خزانه ناسیونال، به عنوان شرکت ملی تاسیس شد. دفتر مرکزی این شرکت در سانگور و کارخانه آن در تانجونگ واقع شده است. در ادامه این مطلب از ایمن ران با تاریخچه و فعالیت های کمپانی Proton بیشتر آشنا خواهیم شد.
این شرکت در سال ۱۹۸۴ با مشارکت کمپانی میتسوبیشی موتورز، اولین خودروی خود با عنوان پروتون ساگا را تولید نمود. کمپانی Proton در سال ۱۹۹۶ شرکت انگلیسی لوتوس کارز، را از جنرال موتورز خرید. اکنون، شرکت پروتون دارای دو کارخانه تولیدی در مالزی می باشد. و خودروهای تولید خود را به آسیای جنوب شرقی، آفریقای جنوبی، خاورمیانه، بریتانیا و چین عرضه می کند.
تاریخچه برند پروتون
دهه ۱۹۸۰
مفهوم اتومبیل ملی برای نخستین بار در سال 1979 توسط ماهاتیر بن قدح محمد ، نخست وزیر اسبق مالزی، با هدف افزایش و پیشرفت صنعت کشور بیان شد. این پروژه در سال 1982 به تصویب رسید و در 7 مه 1983 رسما آغاز به کار کرد. در ابتدای کار، این شرکت کاملا توسط دولت مالزی و سرمایه گذاری خزانه ناسیونال اداره می شد. تولید اولین خودروی مالزیایی این شرکت در سال ۱۹۸۴ و با مشارکت و پشتیبانی فنی کمپانی میتسوبیشی موتورز، انجام شد. نام اولین خودروی تولیدی شرکت، پروتون ساگا نام داشت. این خودرو، مدل توسعه یافته ای از خودروی میتسوبیشی میراژ بود. همکاری این دو شرکت تا سال 2000 ادامه داشت.
پروتون ساگا با موتور 1.3 لیتری و 4 درب، به عنوان نسل دوم میتسوبیشی جی 134، تولید شد. و اکنون در موزه نگارا در شاه عالم، به عنوان نمادی از آغاز صنعت خودرو مالزی، قرار دارد. کمپانی پروتـون، با تولید این خودرو توانست تا سال 1986 فروش بالایی، در حدود ۶۴ ٪، را در بازار خودرو داشته باشد.
این شرکت خودروسازی، در اکتبر 1987 یک هاچ بک به نام پروتون ساگا ایروبک را تولید کرد. که دارای یک موتور قوی تر از پـروتون ساگا بود. در مارس 1989 این شرکت توانست، هاچ بک خود را به بریتانیا صادر کند.
البته کمپانی پروتون در سال 1989 دچار کاهش در فروش و در نتیجه ضرر و یک رکود اقتصادی شد. در نتیجه در سال 1988 کنجیایوابوچی مدیر اجرایی سابق میتسوبیشی، به عنوان مدیر عامل پـروتون منصوب شد، و از آن به بعد، شرکت پـروتون شاهد تحولات و پیشرفت در داخل و خارج از کشور شد.
دهه 1990
در 15 آگوست 1992 خودروی پروتون ساگا ایسوارا تولید شد. که سهام آن به پلتفرم قدیمی تر میتسوبیشی، متعلق بود. این خودرو در بخش تاکسیرانی مالزی مورد استفاده قرار گرفت و هنوز هم مورد استقبال می باشد.
در 21 مه 1993 پروتون ویرا، که طراحی زیباتر و بدنه بزرگ تری در قیاس با خودرو های قبلی داشت را تولید نمود. در سال 1994 پروتون ویرا ایربک، که همان خودروی هاچ بک 5 درب بود، تولید شد. در 1995 شرکت پـروتون، دو خودروی ساتریا مدل هاچ بک سه درب و پروتون پوترا کوپه دو درب را تولید کرد.
این دو مدل ماشین بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفته و به کشورهای دیگر صادر شدند. پروتون پردانا در سال 1995 تولید شد. و در سال 1996 پروتـون پردانا وی 6 با همکاری شرکت سیتروئن تولید شد. همکاری این دو شرکت، با مرگ مدیر عامل پروتون در سال 1997 به پایان رسید. در 30 اکتبر 1996 پروتون ۸۰ ٪ از سهام شرکت لوتوس را خریداری نمود. و در سال 2003 نیز سهام بوگاتی در لوتوس را خریداری کرد.
دهه 2000
پروتون واجا نخستین مدل خودرو بود که توسط طراحان مالزیایی در اوت 2000 طراحی شده بود. تولید واجا با موفقیت چشمگیری در بازار همراه بود.
در سال 2002 مدل پروتون جام بک از این شرکت معرفی شد. در سال 2004 پروتون ژن 2 تولید شد که مجهز به موتور کمپرو بود. از نسل دوم پـروتون ساگا در 18 ژانویه 2008 رونمایی شد.
پروتون ساگا یکی از پرفروش ترین مدل های این شرکت می باشد، که عمری ۲۳ ساله در این کمپانی دارد. در 15 آوریل 2009 شرکت مدل پـروتون اکسورا، که خودرویی 7 نفره بود، را معرفی نمود.
دهه 2010
کمپانی پروتـون در دسامبر 2008، همکاری خود با شرکت میتسوبیشی از سر گرفت. و در سال 2010 اولین ماشین هیبرید خود را در ژنو به نمایش درآورد. در سال 2010 نیز، پـروتـون اتومبیل های توربو شارژر خود را در نمایشگاه بین المللی کوالالامپور در معرض دید گذاشت. در 2012 پروتون سری اسپکترا را معرفی کرد. در سال 2013 پروتون سوپریما اس، هاچ بک اسپکترا تولید شد. در همان سال، نسل دوم پروتون پردانا عرضه شد و در سال 2014 پروتون آیریز مدل هاچ بک تولید شد. در دسامبر ۲۰۱۴ کمپانی پـروتون، برنامه خود جهت ساخت کارخانه در بنگلادش را اعلام نمود.
لوگو برند پروتون
لوگوی کمپانی Proton در سال 1983 به شکل یک سپر آبی تیره دارای یک هلال زرد و یک ستاره بزرگ بود، با اشاره به پرچم کشور مالزی، طراحی شد. این لوگو بر روی خودرو های تولید داخل کشور نصب شد.
و بر روی خودروهای صادراتی، نماد دیگری نصب می شد. از سال 2000 بر روی خودروی پروتون واجا لوگوی دیگری نقش بست. این لوگوی جدید، یک سپر آبی رنگ بود که درونش یک دایره و سر یک ببر زرد قرار داشت. و بالای آن کلمه Proton با حروف کوچک زرد، بعد ها با حروف بزرگ، نوشته می شد.
همکاری های شرکت پروتون
پـروتون در سال 2007، طبق یک سرمایه گذاری مشترک با مسئولیت محدود، قرار دادی با شرکت یانگ من بست. و این همکاری تا سال 2013 با موفقیت ادامه داشت.
در 29 اکتبر 2012، پروتون همکاری دیگری با شرکت هوندا موتور داشت. هر دو شرکت خواستار همکاری و تلاش در زمینه بهبود فناوری، خط تولید محصول جدید و به اشتراک گذاری از سیستم عامل و امکانات خودرو های نوین بودند.
